120 lat Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej
1895-2015

      120 lat temu kolejka wąskotorowa wspięła się jarem ze stacji w Białośliwiu na krajeńskie wyżyny, by spleść 168-kilometrową siecią połączeń najważniejsze - za wyjątkiem Wyrzyska - miejscowości powiatu wyrzyskiego. Inicjatywa kilku właścicieli ziemskich przyniosła temu terenowi duży skok cywilizacyjny, zaś mała kolejka stała się wielkim oknem na świat dla miejscowych przedsiębiorców - właścicieli cukrowni, młynów, gorzelni i cegielni–oraz dla mieszkańców tej części Krajny.

      W 1894 roku powiat wyrzyski uzyskał 60-letnią koncesję na użytkowanie kolejki. Samorządowi nie było jednak dane wykorzystać jej do końca – w 1949 roku wąskotorówkę wcielono w struktury PKP. W miarę dobre czasy na wąskich torach trwały do końca lat 70. Potem było już tylko coraz gorzej: zamykano linie, zawieszano ruch pasażerski i towarowy, redukowano zatrudnienie.

      W 1993 roku w trasę wyjechały ostatnie pociągi. Z dniem 1 stycznia 1994 roku Dyrektor Generalny PKP zadecydował o całkowitym zaniechaniu przewozów, a nad poczciwą ciuchcią zawisło widmo fizycznej likwidacji.

      W 2001 roku w celu uratowania majątku kolejki przed degradacją powstało Towarzystwo Wyrzyska Kolejka Powiatowa, które od tamtej pory nieprzerwanie sprawuje pieczę nad tą wyjątkową spuścizną myśli technicznej sprzed ponad wieku.

      W 2007 roku białośliwska wąskotorówka została wpisana do rejestru zabytków. Dwa lata później udało się zwieńczyć kilkuletnie starania o powrót kolejki w ramiona samorządu powiatowego.

Mariusz Szalbierz

Reportaż z obchodów 120-lecia powstania Wyrzyskiej Kolei Powiatowej.

Po raz pierwszy po 15 latach poznański parowóz BORSIG ponownie dotarł do dworca w Łobżenicy. Twórcami tego wyczynu były członkowie Towarzystwa Wyrzyska Kolej Powiatowa przy materiałowym wsparciu niemieckiego partnera Petera Erka. Decyzję o odbudowie szlaku podjął starosta pilski Franciszek Tamas.

link do filmu:

https://youtu.be/btH72PGHGkA