Rocznica spalenia przez Niemców Synagogi w Pile
Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych EFFATA oraz Grupa Niebanalni Medialni z Zespołu Szkół im. Stanisława Staszica w Pile, zapraszają na uroczystość upamiętnienia rocznicy spalenia Synagogi w Pile.
Na spotkanie zapraszamy w dniu 9 listopada 2017 roku, o godz. 18.oo. przy pomniku upamiętniającym XVII-wieczny Cmentarz Żydowski, na terenie pilskiej Szkoły Policji przy ulicy M. Konopnickiej.
Synagoga została spalona przez hitlerowców podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938. W pożarze spłonęła kronika pilskiej gminy żydowskiej, założona jesienią 1756. Ruiny synagogi rozebrano wkrótce potem. Po wojnie na jej miejscu urządzono dworzec PKS. Obecnie w tym miejscu przebiega przeprowadzona w 1970 jezdnia al. Piastów.
Synagoga w Pile – główna synagoga pilskiej gminy żydowskiej znajdująca się pośrodku Rynku Żydowskiego (pod numerem 4), później zwanego placem Wilhelma.
Synagoga została zbudowana na miejscu poprzedniej synagogi, spalonej w 1834. Pozwolenie na budowę gmina uzyskała 1 maja 1838. Od 1840 budową kierował pilski radca budowlany P. Crüger. Ukończoną synagogę poświęcił berliński rabin Salomon Plessner 15 października 1841, w dzień urodzin króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV.
Murowany, trójkondygnacyjny gmach synagogi wzniesiono na planie prostokąta w stylu eklektycznym, inspirowanym twórczością Karla Friedricha Schinkla. Na fasadzie głównej znajdowały się trzy rzędy półokrągle zakończonych okien.